Samanyolu Galaksisi içindeki milyarlarca yıldızı incelemek amacıyla gönderilmiş Gaia uzay aracı, 20 Kasım 2013 tarihinde Avrupa Uzay Ajansı tarafından fırlatılmıştır. Görev süresi 5 yıl olarak belirlenmiştir. Gaia, galaksimiz içindeki 1.7 milyar kadar yıldızı inceleyerek onların stereoskopik ve kinematik haritalarını çıkarmamızı mümkün kılacak konumsal ve radyal hız ölçümleri yapmaktadır. Bu azimli proje sayesinde, galaksimizdeki yıldızların %1-2 arası, daha önce asla yapılmamış düzeyde detaylı bir şekilde haritalandırılabilecektir.
Yıldızları incelemek haricinde, aynı zamanda bu süreç içerisinde yıldızları parçalayan kuvvetli karadelikler ve yıldızların patlaması anlamına gelen süpernova gibi doğa olaylarını görmemizi sağlamıştır. Bu süreçsel olaylara “geçiş olayları” adı verilir.
Gökyüzündeki her bir pozisyon, Gaia’nın görüş alanına ayda 1 kez, aracın 5 yıllık görev süreci boyunca ise toplamda 70 kez girmektedir. Gaia, geçtiği bölgelerden topladığı parlaklık verilerini, bir önceki aylarla kıyaslayarak “geçiş olayları”nı tespit eder. Gaia, uzay boşluğunda herhangi bir cisim veya olayla karşılaştığında gökbilimcilere otomatik olarak bilgi verir. Uzay aracı Temmuz 2016 ile Haziran 2017 arasında geçen 1 yıl içerisinde 480 olay tespit etmeyi başarmıştır.
Gaia’nın görevi çok önemli, çünkü çok kısa zaman dilimlerinde gerçekleşen olayları tespit edebilmemizi sağlayabilir. Radboud Üniversitesi’nden Peter Jonker şöyle diyor:
Gaia’nın tespit ettiği olaylar büyük değere sahip; çünkü gökbilimcilerin daha önce göremediği süper kütleli karadelikler ile kısa bir süreliğine de olsa çalışma imkanı sağlıyor. Özellikle de Gaia tarafından görülen kısa süreli olaylar, yıldızları parçalayan ve bugüne incelemekte zorlandığımız orta büyüklüklü karadelikleri görmemizi sağlayabilir.
Gaia aracı sayesinde gökyüzündeki 1.6 küsür milyar yıldızın konumu ve parlaklığı, 161 milyon yıldızın yüzey sıcaklığı, 1.3 milyar yıldızın paralaks ve hareket dinamikleri, 76.9 milyon yıldızın yarıçapı ve aydınlatırlığı tespit edilebilmiştir.
Kaynaklar
- Türev İçerik Kaynağı: org
- Ana Görsel Kaynağı: org
- European Space Agency. Gaia. (2018, Eylül 11). Alındığı Tarih: 11 Eylül 2018. Alındığı Yer: European Space Agency
Yorumlar